Zawrat – Dolina Pięciu Stawów – Morskie Oko
Poziom trudności: **
Czas przejścia: 3h 30′ (8,2 km)
334 m.
1080 m.
Sztuczne ułatwienia – NIE
Najwyższy punkt: Zawrat – 2159 m. n. p. m.
Zejście do Doliny Pięciu Stawów Polskich jest znacznie łagodniejsze od wejścia na tą przełęcz od Doliny Gąsienicowej i bez trudności technicznych. Schodzimy wygodnym szlakiem do Dolinki pod Kołem i trawersując stoki Kołowej Czuby przechodzimy do wylotu Dolinki Pustej.
Wędrując dalej tym szlakiem dnem doliny mamy możliwość obejrzenia wszystkich stawów w niej położonych łącznie z najpotężniejszym z nich, głębokim na blisko 80 metrów Wielkim Stawem. Po drodze nasz szlak przecinają lub odchodzą do niego szlaki boczne, wyprowadzające na okoliczne szczyty i przełęcze – Kozią Przełęcz, Kozi Wierch, Szpiglasową Przełęcz, Krzyżne. Wkrótce kończymy pierwszy etap naszej wyprawy docierając do schroniska. Dalej za niebieskimi znakami idziemy początkowo płasko wzdłuż brzegu Przedniego Stawu, by następnie podejść ukosem po stromym, trawiastym zboczu pod Siodło – niewielką przełączkę leżącą na prawo od Świstowej Czuby (1763 m n.p.m.).
Nie wchodząc na samo Siodło szlak gwałtownie skręca w prawo kierując się w stronę Kopy (1855 m n.p.m.). Podchodzimy najpierw tuż poniżej grzbietu, a następnie zboczem po jego prawej stronie, zakosem osiągając szeroki wierzchołek. Kopa stanowi najwyżej położony punkt na całej trasie. Jest to zarazem ostatnie miejsce, z którego można podziwiać Dolinę Pięciu Stawów.
Otoczenie Świstowej Czuby było miejscem wielu tragicznych wypadków. W stronę Doliny Roztoki opada stąd bowiem 300-metrowe urwisko. Szlak powyżej Świstowej Czuby prowadził niegdyś przez Siodło, omijając następnie wierzchołek Kopy po lewej stronie. Zachowana do dzisiaj, ale zamknięta dla ruchu ścieżka, prowadziła w poprzek stromego zbocza Kopy, które niżej podcięte jest wspomnianym wcześniej urwiskiem.
Zalegający na ścieżce, często do lata śnieg był przyczyną wielu tragicznych w skutkach poślizgnięć. Z tego względu zdecydowano się na zmianę przebiegu szlaku, który obecnie prowadzi dużo bezpieczniejszym terenem. Idąc wśród kosodrzewiny dostrzegamy przepiękną panoramę wznoszących się ponad Morskim Okiem i Czarnym Stawem szczytów – Rysów i Mięguszowieckich. Na dalszym odcinku szlak obniża się coraz bardziej przekraczając kolejne żleby opadające spod Opalonego Wierchu. Najtrudniej przejść przez skalisty Żleb Żandarmerii. Należy zachować ostrożność z uwagi na dużą ekspozycję. W końcowej fazie zejścia szlak nie sprawia już żadnych problemów i wkrótce dochodzimy do szosy, skąd do schroniska pozostaje nam kilka minut. Z uwagi na duże zagrożenie lawinowe w rejonie Żlebu Żandarmerii część szlaku od Doliny 5 Stawów zamykana jest w okresie zimowym!
